Marzysz o byciu rajdowcem? Poznaj KJS!

Jeśli od dawna czujesz, że standardowa jazda samochodem po państwowych drogach to dla ciebie za mało i szukasz bardziej ekstremalnych wyzwań lub szybkiej jazdy, zainteresuj się KJS, czyli Konkursową Jazdą Samochodową. To impreza motoryzacyjna dla kierowców-amatorów. Impreza, w której możesz wziąć udział.

Wymagające trasy. Rywalizacja. Masa fanów motoryzacji. Do tego wszystko odbywa się w pełni legalnie.

Brzmi ciekawie? Na samą myśl o sobie w roli kierowcy rajdowego zacierasz ręce? Zastanawiasz się na czym polega Konkursowa Jazda Samochodem? Wstrzymaj się jeszcze na moment i przeczytaj artykuł. Znajdziesz w nim wszystkie niezbędne informacje odnośnie KJS i tego, jak zaczniesz swoją przygodę w konkursie.

Czym w ogóle są rajdy KJS?

KJS-y powstały z myślą o kierowcach, którym marzą się wyścigi z innymi zawodnikami i walka o najlepszy czas. W konkursie bierzesz udział własnym samochodem, ale nie musisz spełniać żadnych wyszukanych warunków, jeśli chodzi o klasyczny wyścig.

Nieco inaczej jest w przypadku Super KJS, o czym przeczytasz więcej w dalszej części artykułu.

Szczegółów o samych konkursach dowiesz się w każdym automobilklubie. Poszukaj w okolicy, na pewno znajdziesz przynajmniej jeden. Jeśli myślisz o wyścigach poważnie, zapisz się do niego. Poznasz doświadczonych ludzi, dzięki którym postawisz pierwsze kroki w sportach samochodowych.

Pełną listę automobilklubów znajdziesz także na oficjalnej stronie Polskiego Związku Motorowego (pzm.pl).

Ciekawostką jest to, że — wedle oficjalnego stanowiska PZM — w przypadku KJS-ów nie powinniśmy używać sformułowań „zawodnik” oraz „rajd”. Dlaczego? Bo dotyczą one zawodowych kierowców, którzy posiadają sportowe licencje.

Na czym polega wyścig i udział w KJS?

Zawody odbywają się na podobnej zasadzie, co mistrzostwa Polski. Dlatego przed startem przygotuj się na badania kontrolne pojazdu. Oprócz tego organizatorzy wyznaczają punkty kontroli czasu.

Sam konkurs składa się z co najmniej 6 tzw. „prób sprawnościowych” o łącznej długości, która nie przekracza 25 km. Każda pojedyncza próba ma maksymalnie 2 km — chyba że wyścig odbywa się na torze, który posiada aktualną licencję PZM. Wtedy próby mają nie więcej niż 4,2 km długości.

Organizatorzy ustalają trasę za pomocą szykan (opony, pachołki lub naturalne przeszkody). Robią to w taki sposób, aby na każdym odcinku kierowcy jechali maksymalnie 45 km/h. Może prędkość nie jest zawrotna, ale KJS-y dbają w ten sposób o bezpieczeństwo i ograniczają ryzyko groźnych wypadków.

Jakby nie było, zawodnikami są amatorzy.

Wyścigi przeważnie odbywają się na torach, parkingach lub dużych placach. Czasem organizatorzy wyznaczają próbę również na drodze publicznej, ale wtedy muszą spełnić dodatkowe wymagania (obecność kartki pogotowia, samochodu ratownictwa drogowego, etc.) i potrzebują odpowiednich zezwoleń.

Regulamin KJS — kto może startować w zawodach KJS?

W KJS-ach, podobnie jak w przypadku zawodowych rajdów, załoga składa się z kierowcy oraz pilota. Jeśli posiadasz prawo jazdy kat. B, już kwalifikujesz się do pierwszej roli. Nie potrzebujesz żadnych dodatkowych uprawnień ani żadnych licencji rajdowych.

Wymagania na rolę pilota są jeszcze niższe. Kandydat bez prawa jazdy też wchodzi w grę, musi jedynie mieć ukończone 17 lat. Jednak niskie wymogi nie oznaczają, że każdy odnajdzie się na tym stanowisku. Jako że pilot prowadzi kierowcę oraz ostrzega o przyszłych zakrętach i zagrożeniach, wybierz kogoś, kto dobrze orientuje się w terenie. Zorganizowanie i stanowczość będą dodatkowymi atutami.

Jest jeszcze jedna kwestia. Jeśli bierzesz udział w KJS samochodem, którego właścicielem jest ktoś inny, potrzebujesz jego pisemnego pozwolenia.

KJS — jak zacząć?

Kiedy już zostaniesz członkiem automobilklubu, dostęp do wszystkich wydarzeń motoryzacyjnych stanie przed tobą otworem. Jednak przed startem dopełnij wszystkich niezbędnych formalności. Nie zapomnij o tym, bo bez nich nie weźmiesz udziału w wyścigu.

Chodzi o:

• • uiszczenie opłaty za udział w wydarzeniu (cena waha się od 50 do nawet 250 zł),

• • prawo jazdy i dowód osobisty,

• • aktualne ubezpieczenie OC oraz NNW.

Miej wszystko gotowe w dniu imprezy, a unikniesz sytuacji, w której organizatorzy zdyskwalifikują cię jeszcze przed rozpoczęciem zawodów.

Jak przygotować się na rajdy samochodowe dla amatorów?

Zanim zapiszesz się na pierwsze zawody na własną rękę, spróbuj sił w trudnych warunkach toru rajdowego. KJS znacznie różni się od tradycyjnej jazdy samochodem. Nawet jeśli znakomicie czujesz się za kierownicą na drogach państwowych, amatorski wyścig prawdopodobnie i tak sprawi ci niemałe problemy.

Dlatego tak ważny jest trening przed zawodami. Rozpoczniesz go już teraz, czyli przed ekranem komputera czy telefonu. Znajdź w sieci artykuły na temat prawidłowej techniki jazdy po torze (i nie tylko) i zacznij naukę od teorii. Dzięki zdobytej wiedzy dużo pewniej przejdziesz do praktyki. 

Pierwsze próby najlepiej podejmuj w miejscach zamkniętych dla ruchu, jak np. plac bez dużej ilości przeszkód lub opuszczony parking. Nie myśl od razu o ściganiu się, raczej zacznij od podstaw, takich jak odpowiednia pozycja za kierownicą, sportowa zmiana biegów czy ruszanie, rozpędzanie i hamowanie (również na zakrętach).

Dobrze zrobisz, jeśli będziesz naśladował próby, które mają miejsce w prawdziwym KJS-ie. Wyznacz trasę, zabierz ze sobą znajomego ze stoperem i próbuj. Dzięki pomiarowi czasu łatwo sprawdzisz postępy.

Trening z pilotem

Ostatnią, ale nie mniej ważną kwestią jest kontakt z pilotem. Tworzysz z nim zespół, więc wspólne zgranie w dużej mierze wpływa na cały wyścig. Ustalcie, jakie komendy najlepiej sprawdzają się w waszym wypadku i ćwiczcie je w czasie jazdy. Dla przykładu: niech twój pilot przygotuje trasę, o której nic nie wiesz. Następnie przejedź ją tylko i wyłącznie w oparciu o jego komendy.

Dzięki temu ćwiczeniu nauczycie się współpracy podczas jazdy.

Kask

Na koniec wspomnijmy o aspekcie technicznym przygotowań. Zarówno ty, jak i twój pilot potrzebujecie kasków — to wymóg w KJS. Tutaj od razu rodzi się pytanie: jaka ochrona głowy będzie najlepsza?

Nie ma jednej dobrej odpowiedzi.

Raczej unikaj najtańszych modeli, bo ich jakość pozostawia wiele do życzenia. Zaś najdroższe kaski wydają się przesadą, jeśli dopiero zaczynasz i nie masz pewności, jak potoczy się twoja kariera rajdowca. Dlatego najlepszym wyborem będzie produkt średniej jakości, którego cena nie przekracza 1000 zł.

Dobry sposób na naukę — gokarty

Jeśli chcesz spróbować swoich sił w jeździe wyścigowej na prawdziwym torze, nie ma lepszego sposobu od gokartów. W twojej okolicy na pewno znajdziesz przynajmniej jeden tor kartingowy. Wybierz się na niego i poćwicz, a całkiem dobrze przyswoisz podstawy wyścigów.

Wiele gwiazd rajdowych zaczynało właśnie na gokartach. Dlaczego?

Bo w łatwy sposób doświadczysz przeciążeń, które działają na pojazd przy dużej prędkości i w trudnych warunkach. Ponadto nauczysz się lepszej kontroli nad kierownicą i wyrobisz prawidłowe zachowania — nie wspominając już o treningu takich cech, jak szybkość reakcji czy wyczulenie na zmiany na drodze.

Auto do KJS — czy musi być drogie?

Wręcz przeciwnie. W konkursach KJS startują przeróżne samochody, które w większości przypadków są w podeszłym wieku. Powód jest bardzo prosty — wyścig mocno obciąża pojazd, przez co jego mechanizmy szybko się zużywają.

Weź przykład z Kajetana Kajetanowicza. Trzy razy zdobył tytuł mistrza Europy, a zaczynał właśnie w KJS. Czym wtedy jeździł?

Starym i poczciwym fiatem 126p.

Jak widzisz, sporty motoryzacyjne nie są tylko i wyłącznie dla zamożnych. Do KJS-ów wystarczy ci samochód za kilkaset złotych.

Mimo to wciąż musi spełniać kilka wymogów. Jednak nie martw się, nie są zbyt wygórowane. Istnieją przede wszystkim po to, by zagwarantowały bezpieczeństwo każdemu użytkownikowi wyścigu.

Dlatego poza podstawami (w wyścigają startują tylko samochody osobowe i osobowo-towarowe, które mają uprawnienia do poruszania się po polskich drogach) każdy pojazd musi posiadać:

• • pasy bezpieczeństwa,

• • zagłówki w fotelach kierowcy i pilota,

• • gaśnicę (min. 1 kg),

• • apteczkę pierwszej pomocy,

• • takie same koła na każdej osi (zarówno felgi, jak i opony — te drugie ze znakiem homologacji min. E)

• • obydwa zderzaki.

Poza tym obowiązkowe jest solidne mocowanie każdego przedmiotu w bagażniku.

Jak widzisz, nie są to żadne specjalistyczne wymagania. W KJS-ie weźmiesz udział nawet samochodem, którym jeździsz na co dzień do pracy. Mimo to odradzamy ten pomysł. Wyścigi i przeciążenia z nimi związane prawdopodobnie w ekspresowym tempie zmienią twój ukochany wóz w bezużyteczny złom.

O wiele lepiej zrobisz, jeśli do konkursu kupisz dodatkowy samochód za 2-3 tysiące złotych.

Jako początkujący wybierz coś taniego i wytrzymałego. Znajdź auto, które nie narazi cię na kosztowne naprawy. W ten sposób awaria nie zrujnuje twojego budżetu, więc na spokojnie poświęcisz się zdobywaniu doświadczenia.

Opony też wybierz z niższej półki, najlepiej używane. Dlaczego? Bo podczas agresywnej jazdy to właśnie ogumienie najszybciej się zużywa.

To tyle, jeśli chodzi o klasyczny KJS. W przypadku wyścigów Super KJS dodatkowym wymogiem jest klatka, którą musisz zamontować w samochodzie.

KJS — samochody i ich klasy

Podobnie jak w boksie zawodnicy walczą w różnych kategoriach wagowych, tak i w wyścigach samochody dzielimy na klasy w zależności od pojemność silnika. Powód jest prozaiczny. Autem z silnikiem 1100 cm³ nie nawiążesz uczciwej walki z takim, które ma silnik o pojemności 2000 cm³.

Dlatego kierowcy mierzą się w swoich klasach podczas KJS. Kategorie najczęściej dzielą się następująco:

• • Do 1150 cm³ — klasa 1

• • 1151-1400 cm³ — klasa 2

• • 1401-1600 cm³ — klasa 3

• • 1601-2000 cm³ — klasa 4

• • Powyżej 2000 cm³ — klasa 5

Nieco inaczej sytuacja prezentuje się w przypadku pojazdów z turbodoładowaniem. Wtedy wyliczamy klasę w oparciu o mnożnik, który wynika z nominalnej pojemności silnika. Dla benzyny z zapłonem ZI współczynnik wynosi 1,7, zaś dla diesla z zapłonem ZS — 1,5.

Oznacza to, że jeśli masz samochód z silnikiem benzynowym o pojemności 1100 cm³ i z turbodoładowaniem, zaliczasz się do klasy 4 (1100 cm³ * 1,7 = 1870 cm³).

Poza powyższymi trafisz na dodatkowe klasy. Jedną jest 4×4 dla samochodów z napędem na cztery koła, zaś drugą klasa GOŚĆ dla zawodników ze sportową licencją, którzy mają ochotę na start w KJS.

Pamiętaj jednak, że powyższe klasy są elastyczne. Każdy organizator imprezy ustala je samodzielnie w oparciu o liczbę samochodów, a także rangę wyścigu.

Pierwsze podejście do KJS

Wyobraź sobie, że przyjeżdżasz na swoje pierwsze rajdy samochodowe. Jak zacząć i nie pogubić się wśród tego wszystkiego, co dzieje się na miejscu?

Na szczęście organizatorzy zawsze tłumaczą podstawy.

Zanim wyścig się rozpocznie, poznasz przebieg imprezy (w tym ilość prób), rodzaj nawierzchni, a także miejsce i czas badań kontrolnych. Jednak nie czekaj, aż technicy KJS potwierdzą brak usterek. Jeszcze przed imprezą na własną rękę sprawdź stan pojazdu i upewnij się, że wszystko jest w porządku.

Pamiętaj też o odpowiednim wypoczynku w przededniu konkursu.

Zaś kiedy po raz pierwszy znajdziesz się na torze, nie obawiaj się stresu – to zupełnie normalna reakcja. Wiedz, że nikt nie oczekuje od ciebie niesamowitych wyników, gdy dopiero zaczynasz. Jeśli masz popełniać błędy, właśnie teraz jest na to czas. Nie walcz za wszelką cenę o najlepszy wynik, raczej skup się na jeździe i eliminacji pomyłek.

Po każdej próbie twój pilot sprawdza czas, a potem dojeżdżacie do kolejnego odcinka.

Masz prawo do krótkiej przejażdżki, więc wykorzystaj je. Zrób wstępne rozeznanie, dzięki któremu w razie potrzeby twój pilot zaktualizuje rysunek próby. Niech notuje na nim i zaznacza niebezpieczne elementy trasy oraz wszystko, co warto wiedzieć.

Poza tym obserwuj innych kierowców. Patrz uważnie, z czym mają największy problem i wykorzystaj tę wiedzę podczas twojego przejazdu.

Co daje wygrana w KJS?

Oczywiście ogromną dozę satysfakcji i niezapomniane doświadczenia. Dodatkowo najlepsi kierowcy otrzymują nagrody rzeczowe, których rodzaj w dużej mierze zależy od sponsora.

Jako że KJS-y zwykle pozyskują finanse od firm motoryzacyjnych, do puli nagród najczęściej trafiają produkty lub części samochodowe, jak akumulatory, oleje silnikowe itp. Ponadto automobilkluby często przygotowują dla zwycięzców puchary. To świetna pamiątka, którą dodatkowo pochwalisz się przed znajomymi i rodziną.

Jak widzisz, aby zacząć swoją przygodę z motorsportem i zacząć się ścigać w KJS, nie potrzebujesz auta rajdowego ani ogromnej sumy pieniędzy. Ponadto organizatorzy nie wymagają od ciebie żadnej sportowej licencji ani dodatkowych szkoleń. Wystarczy ci regularny samochód, odwaga i trochę samozaparcia. Gdy staniesz na trasie konkursu, poczujesz te same emocje, co zawodowi kierowcy rajdowi.