Dreszczyku emocji związanego z jazdą szybkim autem po pustyniach, nierównym terenie i trawach, które prowadzą z jednego kraju do drugiego, nie da się porównać z niczym innym na świecie. Każdy, kto kiedykolwiek zasiadł za kierownicą samochodu rajdowego, doskonale zdaje sobie z tego sprawę.
Rajdy to totalna wolność. Będą punktem kulminacyjnym twojego doświadczenia za kierownicą samochodu. Gdy bierzesz udział w rajdach, nie skupiasz się wyłącznie na wygranej. Chodzi także o dreszczyk emocji. Przeżyjesz niesamowite chwile, o których opowiesz swoim dzieciom, a nawet kolejnym pokoleniom.
Tym bardziej, że w przeciwieństwie do Formuły 1, rajdowe mistrzostwa są otwarte dla wszystkich w ograniczonym zakresie.
Zaangażujesz się nawet bez wielomiliardowego sponsora. Nie musisz nawet inwestować w wyszukane samochody, takie jak np. Mercedes AMG. Wręcz przeciwnie — zbudujesz auto w garażu i pojawisz się w nim na zlocie. Jedynym warunkiem jest to, abyś dobrze radził sobie z kierownicą i posiadał licencję.
Jak ją zdobędziesz? Co jeszcze musisz wiedzieć przed debiutem? Na te i inne pytania odpowiadamy w artykule.
Contents
Kim jest kierowca rajdowy?
Kierowca rajdowy jest człowiekiem, który bierze udział w rajdach. Zazwyczaj nie odbywają się one na torach, tylko na specjalnie przygotowanych trasach, które łączą w sobie drogi publiczne oraz różne tereny (w tym leśne i górskie).
Dlatego uczestnicy rywalizacji nie jeżdżą sami. Obok kierowcy siedzi pilot, który informuje go o cechach kolejnych odcinków pokonywanej trasy.
Kierowcami rajdowymi zwykle zostają osoby, które pasjonują się szybką jazdą i posiadają duże zamiłowanie do samochodów.
Jednak aby wziąć udział w rajdach, zawodnik potrzebuje odpowiedniej licencji, którą zdobędzie na 2 sposoby. Więcej przeczytasz o tym w kolejnej części artykułu.
Ponadto każdy kierowca rajdowy regularnie przechodzi badania psychotechniczne. Powtarza je co 5 lat.
Jak zostać kierowcą rajdowym?
Jeśli chcesz zostać kierowcą rajdowym, ale nigdy nie uczestniczyłeś w żadnej formie motorsportu, najlepiej rozpocznij od próbnej jazdy samochodem rajdowym. Piękno tego podejścia polega na tym, że siądziesz za sterami czyjegoś auta i wyszalejesz się na trasie bez wygórowanych kosztów.
Przy okazji nauczysz się wielu umiejętności, które przydadzą ci się w drodze do zostania kierowcą rajdowym i sprawdzisz, jak wygląda rywalizacja bez zaangażowania z własnej strony.
Jazda próbna daje ci także świetną okazję, abyś porozmawiał z instruktorami i uzyskał kilka dobrych rad. Możesz przekonać się na własnej skórze wybierając się na jazdę Subaru WRX.
Członkostwo w klubie samochodowym
Kiedy już posmakujesz jazdy i potwierdzisz swoje zamiłowanie do samochodów, następnym krokiem będzie dołączenie do klubu samochodowego. Użyj ulubionej wyszukiwarki i znajdź najbliższy w swojej okolicy.
Niezależnie od tego, gdzie się znajdujesz, w pobliżu prawdopodobnie funkcjonuje lokalny klub samochodowy.
Jeśli masz problem ze zlokalizowaniem takowego, spróbuj wyszukać „rajd samochodowy (dana okolica)”. Powinieneś znaleźć odpowiednie wydarzenie, a kilka kolejnych kliknięć doprowadzi cię do klubu samochodowego, który je organizuje. Szybki e-mail lub rozmowa telefoniczna wystarczą, abyś znalazł w nim swoje miejsce.
Dlaczego warto dołączyć do klubu samochodowego? Dobre pytanie.
Członkostwo da ci dostęp do profesjonalnej bazy wiedzy i cennych doświadczeń innych kierowców. W razie potrzeby zapytasz pozostałych członków o radę, dowiesz się o wydarzeniach i uzyskasz wewnętrzne wskazówki odnośnie samochodów. Ponadto niektórzy członkowie chętnie udzielą ci podpowiedzi i pomogą w nauce prowadzenia auta.
Co więcej, część klubów organizuje imprezy towarzyskie i zawody, w których mogą brać udział także rodziny.
Licencja
Jeżeli chcesz wziąć udział w rywalizacji na trasach odcinków specjalnych, potrzebujesz licencji kierowcy lub pilota rajdowego. Jej najbardziej podstawową wersją jest rajdowa licencja krajowa RN.
Jako jej posiadacz weźmiesz udział w rajdach okręgowych, a także w niektórych wydarzeniach krajowych i międzynarodowych. Chodzi m.in. o Rajdowy Puchar Polski Samochodów Terenowych oraz Górskie Samochodowe Mistrzostwa Polski (jednak w tym przypadku tylko w niektórych kategoriach).
Jako pilot będziesz miał nieco większe pole do popisu.
Jednak pytanie brzmi: jak zdobyć licencję RN? Tak się składa, że zrobisz to na dwa sposoby. Pierwszy wymaga, abyś wziął udział w dwudniowym kursie, który składa się z części teoretycznej i praktycznej oraz kończy się egzaminem. Jego koszt wynosi 850 zł.
Natomiast drugi sposób wiąże się z ukończeniem odpowiedniej liczby imprez typu KJS (Konkursowa Jazda Samochodem), SKJS (odmiana rajdowa) lub TIS (odmiana rajdów terenowych). W każdym z tych wydarzeń weźmiesz udział bez licencji.
Jeśli to zrobisz, część praktyczną egzaminu będziesz miał zaliczoną. Jednak wciąż pozostanie wymóg zdania części teoretycznej.
Kiedy już staniesz się posiadaczem licencji RN, następnym poziomem wtajemniczenia będzie licencja stopnia R. Abyś ją uzyskał, musisz wziąć udział w odpowiedniej liczbie rajdów. Jest to licencja międzynarodowa, dzięki której weźmiesz udział w rywalizacji mistrzostw Polski, a takżę Europy oraz świata.
Otworem staną przed tobą tak słynne imprezy, jak np. Rajd Dakar.
Pilot
Kierowca rajdowy i pilot pełnią równie ważną rolę podczas rajdu. Jest to jeden z powodów, z racji których rywalizacja jest wysiłkiem zespołowym również w samochodzie, co odróżnia ją od do prawie każdego innego rodzaju sportu motorowego.
Co ciekawe, podczas imprezy pilot ponosi większą odpowiedzialność. Jego działalność jest często bardziej kluczowa niż praca kierowcy.
Jedno z głównych zadań pilota polega na kontroli czasu. Rajdy przebiegają zgodnie z harmonogramem ustalonym przez organizatorów i istnieją dokładne terminy, które wskazują, kiedy samochody i zespoły muszą być w danym miejscu. Dlatego pilot jest niezastąpiony pod względem organizacji.
Dla tych, którzy interesują się tą rolą i nie wiedzą, od czego zacząć, taka informacja wyda się zniechęcająca. Jednak jest też dobra wiadomość. Choć praca pilota wydaje się skomplikowana, przy odrobinie praktyki staje się bardzo interesująca i daje sporo radości.
Inną sprawą jest to, że bez dobrego pilota nie weźmiesz udziału w rajdzie, więc tak czy inaczej, musisz znaleźć odpowiedniego partnera.
Wybór samochodu
Wiele osób rozpoczyna przygodę z rajdami od kupna samochodu, a o resztę martwi się później. Takie podejście może utrudnić wejście w ten sport, szczególnie jeśli samochód ma napęd na cztery koła.
Dlaczego?
Pierwszą rzeczą do rozważenia jest typ auta — i nie powinien to być model z napędem 4×4! Mimo że wyczyny kierowców rajdowych w telewizji (lub nawet z poziomu siedzenia pasażera) wydają się proste, w rzeczywistości jest zupełnie inaczej. Potrzeba dużo czasu, aby umiejętnie opanować samochód 4×4 na luźnych nawierzchniach.
Auto z napędem na jedną oś nie przyspiesza i nie zmienia kierunku jazdy tak szybko jak przy napędzie na obie osie. Sprawia to, że proces nauki jest znacznie łatwiejszy.
Weź sobie do serca dobrą radę: “samochody 4×4 mają dwa dodatkowe aktywne koła, które wpędzą cię w kłopoty dwa razy szybciej”. Ponadto w linii napędowej auta jednoosiowego znajduje się mniej elementów mechanicznych. Zmniejsza to koszty eksploatacji i konserwacji.
Dlatego samochód z napędem na jedną oś lepiej sprawdzi się w roli pierwszego pojazdu rajdowego.
Jeśli jednak chcesz przesiąść się na 4×4 w przyszłości, rozpocznij rajdy z napędem na przednie koła. Wynika to z faktu, że technika jazdy jest podobna między jednym i drugim typem auta. Jeżeli natomiast nie masz podobnych zamiarów, wybór między napędem przednim lub tylnym nie ma większego znaczenia.
Pod względem modelu najlepiej zdecyduj się na taki, który jest również popularny na tradycyjnych drogach asfaltowych. Dzięki temu nie będziesz miał problemów z dostępnością części.
Ile zarabia kierowca rajdowy?
Jeśli chodzi o zawód, którym jest kierowca rajdowy, zarobki znacznie się od siebie różnią w zależności od poziomu rywalizacji. Początkujący wybierają tę ścieżkę kariery wyłącznie z pasji, ponieważ na samym starcie nie mogą liczyć na jakiekolwiek zyski.
Wynika to z faktu, że rajdy wymagają dużych inwestycji ze strony zawodnika — szczególnie na profesjonalnym poziomie. Dlatego wielu czołowych kierowców posiada własne zespoły i sponsorów, którzy pokrywają większość kosztów.
Mimo że na niskim i średnio zaawansowanym stopniu rywalizacji pensje nie należą do wyjątkowo wysokich, nie zmienia to faktu, że najbardziej znani i utytułowani kierowcy zarabiają naprawdę dużo.
Dobrym przykładem jest tutaj Sebastien Ogier, pięciokrotny rajdowy mistrz świata. Według danych z listopada 2017 roku jego roczny zysk wyniósł 3,5 mln dolarów. Zaraz za nim znalazł się Thierry Neuville z rocznym przychodem na poziomie 2,75 mln dolarów, a trzecie miejsce pod tym względem zajmuje Ott Tanak z 2 mln dolarów.
Ogólnie rzecz biorąc, zarobki 10 najlepiej opłacanych kierowców rajdowych świata obejmują bardzo szerokie widełki cenowe, ponieważ zamykający tę listę Juho Hanninen zyskał w ciągu roku “tylko” 550 tys. dolarów.
Jacy są znani polscy kierowcy rajdowi?
Polska wydała na świat wielu zdolnych kierowców rajdowych, którzy osiągali sukcesy zarówno na rodzimej ziemi, jak i poza jej granicami. Poniżej przedstawiamy sylwetki kilku z nich.
Sobiesław Zasada
Największym sukcesem sportowym Sobiesława Zasady były trzy tytuły mistrza Europy w rajdach samochodowych i trzy wicemistrzostwa. Zdobył je w czasach, gdy imprezy te miały rangę mistrzostw świata.
Dopiero w 1978 FIA wprowadziło zmiany do rywalizacji. Podjęło decyzję, aby przemianować mistrzostwa Europy na mistrzostwa świata. Zaś na miejsce starych mistrzostw Europy weszły nowe, które składają się z wielu mniejszych rajdów.
Oprócz tego Sobiesław Zasada 11 razy zdobył tytuł mistrza Polski w klasyfikacji generalnej, a ponadto 148 razy stawał na szczycie podium pojedynczych rajdów. Co więcej, do dzisiaj pozostaje jedynym zawodnikiem z Polski i tzw. państw bloku wschodniego, który pracował jako kierowca fabryczny najlepszych firm samochodowych (Mercedes-Benz, BMW, Porsche, Steyr Puch).
Krzysztof Hołowczyc
Krzysztof Hołowczyc jest bez dwóch zdań jednym z najpopularniejszych polskich kierowców rajdowych, mimo że jego sukcesy sportowe nie były aż tak ogromne. Raz został mistrzem Europy (w 1997 roku), a ponadto trzykrotnie stawał na najwyższym stopniu podium w polskich mistrzostwach (w 1995, 1996 i 1999 roku).
Startował również w eliminacjach do mistrzostw świata, ale nigdy nie udało mu się zdobyć podium.
W 2005 roku nieco zmienił ścieżkę kariery i przeniósł się do rajdów terenowych. W słynnym rajdzie Dakar dwa razy ukończył rywalizację na piątym miejscu w klasyfikacji generalnej. Ponadto raz dojechał do mety jako pierwszy na jednym z odcinków trasy.
Jego największym życiowym osiągnięciem jest 3 miejsce w klasyfikacji generalnej rajdu Dakar Mini All4 Racing, które zdobył w 2015 roku.
Marian Bublewicz
W przypadku Mariana Bublewicza mówimy o jednym z pierwszych sławnych polskich kierowców rajdowych. Siedmiokrotnie zdobył mistrzostwo Polski, a ponadto raz zajął drugie miejsce na podium mistrzostw Europy w 1992 roku.
Było to jeszcze w czasach, gdy zawody te znaczyły o wiele więcej, niż obecnie (czyli przed zmianą ich nazwy na mistrzostwa świata).
Niestety kariera Mariana Bublewicza zakończyła się tragicznie, ponieważ w Zimowym Rajdzie Dolnośląskim w 1993 roku wypadł z trasy przy prędkości 120 km/h. Jego Ford nieszczęśliwie uderzył lewą stroną w samotne drzewo, co doprowadziło do śmierci kierowcy.
Podsumowanie
Po lekturze artykułu wiesz już, kim jest kierowca rajdowy, jak możesz nim zostać i jak wyglądają zarobki na tej ścieżce kariery. Pamiętaj, że zanim podejmiesz ostateczną decyzję o dołączeniu do rywalizacji, możesz spróbować swoich sił za sterami auta rajdowego dzięki ofercie Go-Racing.
W ten sposób bez zobowiązań sprawdzisz, jak radzisz sobie za kierownicą w wymagających warunkach.
